Jesienią warto odwiedzić Kętrzyn. Zobacz naszą galerię

Mimo poważnych zniszczeń spowodowanych II wojną światową, jest tu również kilka ciekawych zabytków. Niedaleko też z Kętrzyna mamy do Gierłoży, i słynnego Wilczego Szańca.

Co warto zobaczyć w Kętrzynie?
 

Bazylika Mniejsza św. Jerzego

Kościół św. Jerzego budowany na miejscu dawnej strażnicy od 1359, rozbudowywany do pierwszych lat XVI wieku. Jest to najlepiej zachowany kościół obronny na Mazurach. Po pożarze w 1500 r., podczas odbudowy powstało istniejące i charakterystyczne odchylenie osi kościoła (prezbiterium nie leży dokładnie na osi nawy środkowej, ze środka nawy głównej są widoczne tylko dwa okna: prawe i środkowe, trzecie jest niewidoczne).

Obok kościoła św. Jerzego znajduje się kościół św. Jana – dawna kaplica cmentarna adaptowana na Szkołę Wielką, przygotowującą kandydatów na Uniwersytet w Królewcu, założony przez księcia Albrechta. Budynek ten służył mniejszości polskiej jako świątynia protestancka, stąd zwany był kościołem polskim.

Szkoła Wielka - została założona w 1546 przez księcia Albrechta. Językiem wykładowym była łacina, a do przedmiotów obowiązkowych należała nauka jęz. niemieckiego i polskiego. Naukę polskiego zniesiono ok. 1830 r. W 1810 r. szkoła w ówczesnym Rastenburgu była jedyną protestancką szkołą nauczającą na terenie Prus poza „Gimnazjum Staromiejskim” w Królewcu, która przygotowywała kandydatów na uniwersytet Albertyna. W roku 1817 Gimnazjum przeniesione zostało do nowego budynku, także obok kościoła św. Jerzego. W 1896 r. z okazji jubileuszu 350-lecia szkoły nadano jej nazwę Gimnazjum im. Księcia Albrechta. Szkołę w 1907 r. ponownie przeniesiono do nowego budynku, gdzie obecnie się mieści Zespół Szkół Ogólnokształcących im. Wojciecha Kętrzyńskiego.

Zamek w Kętrzynie ponownie otwarty. Nowe atrakcje w muzeum

Na wystawach stałych prezentowana jest m.in. sztuka dawna z pałaców, dworów i kościołów Prus Wschodnich, a także zbiory związane z dziejami zamku, miasta i jego mieszkańców. Nowością, która ma...

Zamek krzyżacki - budowa zamku rozpoczęła się w tym samym okresie co budowa kościoła św. Jerzego. Obiekt obronny stanął w południowo-wschodnim narożu miasta, jako trójskrzydłowy, zamknięty od strony zachodniej ścianą kurtynową z bramą. Skrzydła zamku od strony dziedzińca obiegał drewniany krużganek, na dziedzińcu stała studnia. Pod koniec XIV wieku zamek został otoczony murami z bramą od strony miasta. Od wschodu zamek chroniony był fosą, którą płynęła woda z jeziora położonego na północ od miasta. Zamek w XVII wieku był wielokrotnie przebudowywany. W 1945 roku zabytkowy obiekt spłonął. W latach 1962–1967 mury zamku zostały zrekonstruowane na podstawie zachowanych rycin z XIX wieku. Wnętrza są współczesne i dostosowane do potrzeb znajdujących się w nim: Muzeum i Biblioteki.

Tajemnice mazurskich zamków. Zamek w Kętrzynie

Powstaje krzyżacka strażnica Jest rok 1342. Na skraju puszczy, przy pruskiej osadzie Rast, krzyżacy wybudowali drewnianą strażnicę nazwaną Rastenburg. Znajdowała się ona na niewielkim wzgórzu w pobliżu rzeki Guber. Ta...

Trochę historii Kętrzyna na Mazurach

W roku 1329 komtur bałgijski, na dawnych ziemiach plemienia pruskich Bartów, zbudował strażnicę, prawdopodobnie na miejscu grodu o pruskiej nazwie Rast. Krótko potem w pobliżu zaczęła powstawać osada. Już w 1330 rozpoczęto budowę kościoła św. Katarzyny (rozebrany w XIX wieku). W 1345 r. strażnicę zniszczył najazd Litwinów.

Zakon już w 1350 zdołał odbudować osadę i rozpoczął budowę murów obronnych.

Prawa miejskie Kętrzynowi nadał w dniu 11 listopada 1357 komtur bałgijski Henning Schindekopf. W obrysie murów od strony południowej wybudowano warowny kościół św. Jerzego i zamek krzyżacki. Miasta bronić miało 13 baszt, w murach zbudowano dwie bramy: Wysoką, Młyńską i furtę Wodną. Prawa miejskie Kętrzyna zostały potwierdzone w 1378 roku.

Po bitwie grunwaldzkiej mieszczanie oddali miasto bez walki wojskom polskim.

Mieszczanie, buntując się przeciwko rządom zakonnym w 1440 roku, przystąpili do Związku Pruskiego. Posłuszeństwo wielkiemu mistrzowi wypowiedzieli w roku 1454 i wysłali swojego przedstawiciela do Królewca, gdzie w ich imieniu złożył on na ręce kanclerza Jana Koniecpolskiego hołd królowi polskiemu Kazimierzowi Jagiellończykowi.

Po wojnie trzynastoletniej na mocy pokoju toruńskiego Kętrzyn wraz z resztą Prus Dolnych pozostał w granicach Prus Zakonnych. Po sekularyzacji zakonu, w 1525 roku nastąpił około stuletni okres świetności miasta, któremu kres położyły liczne epidemie (w 1625 roku zmarło w wyniku epidemii 2.500 osób w mieście i okolicy) oraz wybuch I wojny polsko - szwedzkiej.

Kolejne wojny i epidemie przyczyniły się do upadku miasta. Dopiero około połowy XIX wieku dla Rastenburga nadszedł okres rozwoju.

Podczas wojny siedmioletniej, w latach 1758-1762 Prusy były okupowane przez Rosjan. W dniach 20-21 czerwca 1807 roku w mieście ze swoją dywizją poznańską stacjonował gen. Jan Henryk Dąbrowski.

W latach 1855-1859 do tutejszego gimnazjum uczęszczał Wojciech Kętrzyński, późniejszy wieloletni dyrektor Ossolineum. W 1868 wybudowano połączenie kolejowe z Królewcem, a w późniejszych latach z Węgorzewem i Rynem oraz wąskotorowe z Mrągowem.

W okresie II wojny światowej w gierłoskim lesie nieopodal miasta wybudowano kwaterę Adolfa Hitlera – Wilczy Szaniec.

Bombardowanie w 1942 r. doprowadziło do bardzo poważnych zniszczeń miasta. Co ciekawe w 1945 r. niemieccy żołnierze opuścili Kętrzyn, co nie przeszkodziło Rosjanom z niszczeniu opustoszałego miasta.

Zamek i zabudowa staromiejska miasta zostały spalone - zniszczeniu uległo ogółem ok. 40 proc. miasta. Na terenie Kętrzyna zainstalowano natomiast obóz specjalny NKWD.

Wyludnione miasto posiadało jednak znaczny potencjał, mogło zatem przyjąć sporo ludności napływowej.

Historia mazurskich miast na starych zdjęciach – Kętrzyn

Tym razem prezentujemy na dawnych, jeszcze przedwojennych zdjęciach Kętrzyn na Mazurach. Zdjęcia w oryginale są czarno-białe. Zostały jednak poddane przez nas koloryzacji specjalnym programem. Jak zwykle – zapraszamy do...